Toàn cảnh buổi Lễ Khai mạc Lễ hội Phủ Dầy năm 2024.

Tới dự buổi Lễ Khai mạc Lễ hội Phủ Dầy năm 2024 có ông Đoàn Văn Hùng, Ủy viên Ban TVTU, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; ông Trần Minh Thắng, Ủy viên Ban TVTU, Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy; ông Trần Lê Đoài, TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể, các huyện, thành phố Nam Định.

Phủ Chính Phủ Dầy được trang hoàng lộng lẫy chào mừng khai hội, nơi đây cũng là tâm điểm diễn ra nhiều chương trình hoạt động đặc sắc trong suốt thời gian diễn ra Lễ hội Phủ Dầy.

Lễ hội Phủ Dầy là một trong 5 lễ hội tín ngưỡng truyền thống lớn nhất cả nước, được tổ chức hàng năm vào dịp tháng 3 âm lịch trong đó chính hội từ ngày 3 tháng 3 âm lịch cho đến ngày 8 tháng 3 âm lịch tại Quần thể Di tích Lịch sử - Văn hóa Phủ Dầy, nơi gắn liền với sự tích về Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh - bậc “Mẫu Nghi Thiên Hạ”, một trong “Tứ bất tử” của tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Lễ hội Phủ Dầy được tổ chức đều đặn hàng năm để thành kính tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của Đức Thánh Mẫu Phủ Dầy - Liễu Hạnh Công Chúa, vị Thần chủ của tín ngưỡng thờ Mẫu tam tứ phủ của người Việt.

Toàn cảnh Quần thể Di tích Lịch sử - Văn hóa Phủ Dầy (thôn Tiên Hương, xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định)

Nam Định nói chung và Quần thể Di tích Lịch sử - Văn hóa Phủ Dầy nói riêng được coi là cái nôi, nơi phát tích tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt. Nơi đây gồm một hệ thống quần thể hơn 20 phủ, đền, đình, chùa, lăng, miếu hoàn chỉnh, dày đặc và đầy đủ nhất, trong đó trung tâm nổi bật là 3 di tích: Phủ Chính, Phủ Vân và Lăng Mẫu. Với những giá trị tiêu biểu về lịch sử, văn hoá và nghệ thuật kiến trúc của các công trình, Quần thể Di tích Lịch sử - Văn hóa Phủ Dầy đã được Nhà nước xếp hạng Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp quốc gia. Lễ hội Phủ Dầy và Nghi lễ Chầu văn của người Việt đã được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục “Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia“; “Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” được UNESCO ghi danh là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại.

Ông Trần Lê Đoài - TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định phát biểu khai mạc Lễ hội Phủ Dầy năm 2024.

Phát biểu tại buổi lễ khai mạc, ông Trần Lê Đoài - TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định nhấn mạnh: “Quần thể Di tích Lịch sử - Văn hoá Phủ Dầy và Lễ hội Phủ Dầy đã hội tụ, lan tỏa những giá trị nhân văn sâu sắc của tín ngưỡng thờ Mẫu. Nơi đây đã trở thành điểm đến du lịch tâm linh hấp dẫn thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế. Trải qua thời gian, Lễ hội Phủ Dầy vẫn giữ được quy mô, xứng đáng là một trong những lễ hội tiêu biểu của tỉnh Nam Định và của quốc gia. Để Lễ hội Phủ Dầy năm 2024 diễn ra an toàn - hiệu quả đề nghị ban ngành lãnh đạo các cấp của huyện Vụ Bản chỉ đạo Ban tổ chức lễ hội; UBND xã Kim Thái; các thủ nhang, đồng đền thực hiện nghiêm Luật Di sản văn hóa, Luật Tín ngưỡng tôn giáo, các quy định, văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh về quản lý, tổ chức lễ hội. Đẩy mạnh tuyên truyền quy chế quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị Quần thể Di tích Lịch sử - Văn hóa Phủ Dầy; qua đó nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý Nhà nước về di tích, lễ hội theo hướng giao cho cộng đồng người dân là chủ thể văn hóa trực tiếp tham gia quản lý, thực hành di sản, tránh những biểu hiện sai lệch, biến tướng. Đảm bảo công tác an ninh trật tự, trật tự an toàn giao thông; phòng chống, dịch bệnh; phòng, chống cháy nổ tại các di tích và khu vực tổ chức lễ hội, tập trung giải quyết các vấn đề còn tồn tại như: vệ sinh môi trường, nạn hành khất, bán hàng hóa, dịch vụ lộn xộn trong khuôn viên di tích, tạo môi trường lễ hội an toàn, lành mạnh. Tạo điều kiện thuận lợi để người dân và du khách tham quan, du lịch, tham gia các hoạt động văn hóa tâm linh; đẩy mạnh giao lưu văn hóa, gắn kết cộng đồng, tạo ấn tượng tốt đẹp cho du khách thập phương khi về tham dự Lễ hội Phủ Dầy năm 2024″.

Ông Trần Khắc Thiềng, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Kim Thái, huyện Vụ Bản cho biết địa phương đã và đang đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức người dân về giá trị của di sản; yêu cầu các đền, phủ, đình, lăng trong quần thể di tích tuyệt đối không được tổ chức hoạt động trái với thuần phong mỹ tục; đồng thời tăng cường quản lý, xử lý nghiêm hoạt động, dịch vụ “chặt chém” du khách, mê tín dị đoan, cờ bạc trá hình, hướng tới xây dựng lễ hội lành mạnh, văn minh.

Từ khi thực hành tín ngưỡng thờ mẫu Tam phủ của người Việt được UNESCO ghi danh là Di sản Văn hóa Phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2016, Lễ hội Phủ Dầy ngày càng khẳng định được vị thế và trở thành điểm đến của du lịch tâm linh đối với du khách trong nước và quốc tế. Hằng năm, cứ vào mùa lễ hội, đông đảo tín đồ theo Đạo Mẫu và du khách thập phương lại trở về Phủ Dầy thực hiện tín ngưỡng tâm linh theo tục thờ Mẫu, đồng thời tham quan chiêm ngưỡng một quần thể kiến trúc độc đáo, nơi khởi nguồn tín ngưỡng.

Hai trong số lễ hội sẽ được tổ chức nhân dịp Lễ hội Phủ Dầy năm 2024.

Theo năm tháng, chương trình Lễ hội Phủ Dầy ngày càng đổi mới, phong phú, hấp dẫn, hài hoà giữa phần lễ và phần hội, khai thác và phát huy nhiều giá trị văn hoá dân gian cổ truyền của dân tộc. Trong các ngày diễn ra lễ hội có các hoạt động văn hoá tâm linh, nghệ thuật dân gian đặc sắc như: hầu đồng, hát văn, múa lân - sư - rồng, thả rồng bay, hát chèo,… cùng nhiều hoạt động hấp dẫn khác. Lễ hội Phủ Dầy năm 2024 diễn ra từ ngày 11 đến ngày 16 tháng 4 (tức từ ngày mồng 3 đến mồng 8 tháng 3 âm lịch).